Michail Rykaŭ’s devotion to the late Leonard Cohen’s poetry, prose, music, philosophy and performances are not surprising: millions of people around the world have admired the Canadian author and performer for over a half of a century.
What distinguishes Michail Rykaŭ from other fans, are his superb Russian translations and performances of Cohen’s repertoire in Russian. In so doing, Rykaŭ underscores not only the cosmopolitan essence of Cohen’s works but re-introduces in his translations a fusion of Western and Eastern European cultural background. After all, Cohen’s ancestry came from the historic GDL and Reč Paspalitaja.
Rykaŭ’s work emphasizes Cohen’s search for spirituality since Cohen was diligently studying every major world religion while he was deeply involved in searching self-understanding in mysticism. Indeed, those qualities are felt and heard in the light and darkness of Cohen’s poetry, prose, and songs, and is reflected in Cohen’s “Hallelujah.” In fact, this song, as well as many others, simultaneously encompasses two poetic spheres: earthly and esoteric. And though these notions are almost impossible to translate, Rykaŭ did manage to convey them in his translations and performances.
Rykaŭ is very close in his conceptual understanding and individual interpretations of Leonard Cohen’s creativity. In fact, he might repeat Shakespeare’s address to ‘the Muse’: “If my slight Muse do please these curious days/, The pain is mine, but thine shall be the praise” (sonnet 38).
Zina Gimpelevich
Гарачая, амаль набожная любоў Міхася Рыкава да творчасьці Леанарда Коэна (1934-2016) нікога не зьдзівіць: больш за поў-стагодзьзя міліёны людзей планеты захапляюцца творамі гэтага канадыйскага паэта, празаіка, філязофа і выканаўца сваех песень-малітваў і балад на сацыяльные, псіхалягічныя, жыцьцёвыя тэмы (і, зразумела, не апошні матыў у лірыка —каханьне.) Сапраўды, Коэн выяўляе пачуцьці ўсіх коляраў радугі сваёй душы.
Міхась Рыкаў адрозніваецца ад іншых прыхільнікаў Коэна сваемі першакляснымі перакладамі на расейскую мову і выкананьнем яго твораў. Такім чынам Рыкаў не толькі падкрэслівае касмапалітычную сутнасьць працы Коэна, але прэдстаўляе існуючую амальгамацыю заходняй і ўсходне- еўрапейскай культур. Сапраўды, продкі паэта паходзілі з ВКЛ і Рэчы Паспалітай (адзін яго прадзед, реб Лэйзер, выкладаў у Валожынскай іешыве будычым рабінам, а тата яго маці быў рабінам з пад Коўна).
Міхась Рыкаў у сваех перакладах робіць акцэнт на духоўнасць лірыкі Коэна, які ўсё жыцьцё вывучаў высновы вядучых сусьветных рэлігій і шукаў самапазнаньня ў містыкаў (па яго асабістаму прызнаньню, Коэн не знайшоў ні воднай дрэннай рэлігіі). Сапраўды, гэтыя пошукі нярэдка выяўляюцца ў паэзіі, прозе, і песеннай творчасьці Коэна выразным кантрастам вобразаў святла і цемры. Падобныя вобразы і матывы, сярод іншых твораў, ужываюцца і ў яго знакамітай “Алілюя,” якая тыпова для паэта, аб’яднае зямное і эзатэрычнае пачуцьцё сьвету. І негледзячы на тое, што гэтыя канцэпты амаль немагчыма перанесьці ў іншую мову, Рыкаў здолеў сваемі перакладамі і выкананьнем твораў Коэна.
Рыкаў максімальна набліжае асабістае канцэптуальнае разуменьне Леанарда Коэна і інтэрпрэтацыю яго творчасьці да арыгінала і, практычна мог бы паўтарыць словы Шэкспіра аб прадмеце свайго натхненьня: “Каханьне й воду падагрэе / але каханьне ад вады не стыне.” (санэт 154).
Зіна Гімпелевіч
1 comment